آشنایی با نقش، وظایف و مهارت‌های مدیر لجستیک

با رشد سریع بازارهای جهانی، مدیریت کارآمد و موثر فرآیندهای زنجیره تامین و لجستیکی، برای سازمان‌هایی که به دنبال مزیت رقابتی ویژه‌ای هستند، اهمیت بیشتری یافته است. بدین ترتیب نقش یک مدیر لجستیک کارآمد در سازمان ها بسیار مورد توجه قرار گرفته است. هر روز به منظور حفظ اقتصاد جهان، مقدار زیادی قطعات و مواد خام در سراسر جهان در حال چرخش است. تمامی این فرآیند های عظیم و بعضا پیچیده به مهارت‌های مدیران لجستیک نیاز دارد که بر اجرای آنها نظارت کنند. در ادامه به معرفی نقش و وظایف مدیر لجستیک در سازمان ها میپردازیم.

مدیر لجستیک کیست؟

پیش از دادن پاسخ به این سوال، مهم است که به خاطر داشته باشیم “مدیر لجستیک” یک اصطلاح جامع است که چندین عنوان شغلی را پوشش میدهد. عناوین شغلی رایج مدیریت لجستیک عبارتند از:

• مدیر مرکز توزیع
• مدیر ناوگان
• مدیر حمل‌ونقل
• مدیر لجستیک
• ناظر انبار

در حالی که جزئیات کار روزانه در این مشاغل ها متفاوت است، همه آنها شامل مراحل نظارت بر حمل و نقل، ذخیره سازی و تهیه کالا در یک زنجیره تامین است. مدیران لجستیک باید نحوه دریافت مواد، قطعات و محصولات مورد نیاز خود را مدیریت کنند و بهترین و کارآمدترین روش را جهت ارسال و حمل و نقل آن کالا پیش بینی کنند. همچنین یکی دیگر از رویکردهای مدیر لجستیک، نظارت بر انبار و نگهداری کالاها است.

وظایف مدیر لجستیک

 تصویر کلی از مسئولیت و وظایف مدیر لجستیک ممکن است ساده به نظر برسد اما نقش آنها بسیار بیشتر از مدیریت سفر یک کالا به تجهیزات حمل و نقل و خروج آن برای تحویل است.

 مدیران لجستیک اغلب وظیفه دارند چالش ها و مشکلاتی که به طور منظم در روند حمل و نقل و ذخیره سازی رخ می دهند؛ مانند تاخیرهای آب و هوایی، موقعیت های ژئوپلیتیکی، سرقت و آسیب را مدیریت کرده و با راه حل های انعطاف پذیر اقدام به حل این چالش ها کنند.

وظایف روزانه مدیران لجستیک معمولاً شامل موارد زیر است:

• نظارت بر کارکنان
• رسیدگی به مسایل یا شکایات مشتری
• توسعه استراتژی‌ها، برنامه‌ها و رویه‌های عملیاتی
• حفظ ایمنی در محل کار

در این مسیر تمامی فعالیت ها باید حساب شده باشد و این رویکرد مستلزم مستندات دقیق است. بدین ترتیب، مدیران لجستیک زمان زیادی را صرف نگهداری و مطالعه گزارش‌ها و سوابق سازماندهی شده از موجودی خود میکنند. همچنین آنها با یکپارچه سازی و مدیریت بخش‌های همزمان، مانند حسابداری یا بخش فروش، از نحوه ی عملکرد مرتب و کارآمد همه ی فرآیند ها اطمینان حاصل میکنند.

برخی از سوالات مهم مطرح شده توسط مدیران لجستیک جهت اطمینان از اینکه روزانه همه فرآیندهای زنجیره تامین به خوبی کار می کنند از این قبیل است: آیا کالاها به موقع تحویل داده می شوند؟ آیا حمل و نقل با بهینه ترین روش و مسیرها وکمترین نرخ انجام میگیرد؟

مهارت‌های مورد نیاز یک مدیر لجستیک

مدیریت عملیات روزانه فرآیندهای لجستیک مبحثی پیچیده است و به بکارگیری و ترکیب مهارت های متعددی نیاز دارد. امروزه این حرفه یکی از برترین مهارت هایی به شمار میرود که کارفرمایان به دنبال آن هستند. شماری از این مهارت ها شامل:

• زمانبندی
• مدیریت لجستیک
• حسابداری و مدیریت بودجه
• مدیریت عملیات انبار
• مهارت‌های نظارتی
• مدیریت و کنترل موجودی
• ارائه خدمات به مشتری
• سلامت و ایمنی شغلی
• مدیریت پروژه
• بهبود و توسعه فرآیند

علاوه بر این مهارت‌های اصلی، دو ویژگی کلیدی که ممکن است موفقیت فردی را برای یک مدیر لجستیک به ارمغان آورد ، توانایی کار تحت فشار و مهارت‌های سازمانی برجسته است. بکارگیری هر دو این مهارت ها به شما این امکان را میدهد تا به‌طور مؤثر چالش‌های برنامه‌ریزی نشده‌ای که در طول مسیر به وجود می‌آیند را هدایت و سازماندهی کنید. بدین ترتیب قادر خواهید بود به منظور جلوگیری از تاخیرهای پرهزینه با شرکت‌ها و مشتری های نگران کارکنید.

بسیاری از این مهارت‌ها را می‌توان در حین کار از طریق تجربه عملی آموخت، با این حال بسیاری از مدیران لجستیک، دارای مدرک کارشناسی ارشد در مدیریت زنجیره تامین، امور مالی یا کسب و کار هستند. همچنین شرکت در یک دوره آنلاین هدفمند می‌تواند به متخصصان این حوزه کمک کند تا مهارت های لجستیکی خود را تقویت کنند.

مناطق کاری مدیران لجستیک

هر جایی که کالا حمل و نگهداری می شود نیاز به مهارت های مدیریتی یک مدیر لجستیک دارد. این مکان ها شامل مراکز توزیع، خرده فروشی ها، انبارهای عمده فروشی قطعات، مراکز حمل و نقل منطقه ای و موارد دیگر میباشد. برخی به عنوان اعضای داخلی تیم لجستیک یک سازمان کار می کنند و برخی دیگر به عنوان کارمندان شرکت‌های لجستیکی طرف سوم که از تخصص خود برای مدیریت کارهای لجستیکی از طرف مشتریان استفاده می‌کنند.

از نظر جغرافیایی، این نقش‌ها معمولاً در مناطقی متمرکز می‌شوند که دارای قطب‌های اصلی تولید هستند یا به خوبی به زیرساخت‌های حمل‌ونقل مانند بنادر، نقاط اتصال بین‌ایالتی، محوطه‌های راه‌آهن یا فرودگاه‌های بزرگ متصل هستند. نقش های لجستیکی در مقیاس کوچکتر را می توان در سراسر کشور یافت.

تا اینجا گفته شد که فعالیت اصلی و وظایف مدیر لجستیک، هماهنگ‌کردن یک مجموعه کار و عملیات مختلف است، مهارت‌های ارتباطی مدیر لجستیک باید به خوبی توسعه یافته و انعطاف‌پذیر باشند. با توجه به اینکه تکنولوژی و بازارهای جهانی هر روزه در حال تغییر و ارتقا هستند، مدیران لجستیک با شبکه پیچیده‌ای از فعالیت‌های لجستیکی مواجه میشوند که به مدیریت دقیق و کارآمد نیاز دارد و بدین ترتیب نقش آنها بیش از پیش در زنجیره تامین مورد توجه قرار میگیرد.