عوامل بسیاری بر قیمت بسته‌بندی تاثیرمی گذارند، از مخارج ثابت مانند مواد اولیه و نیروی کار گرفته تا مخرج متفرقه و ثانویه. هر مدیر با تجربه ای در این زنجیره تامین متغیر به دنبال کاهش هزینه اضافی بسته‌بندی و مدیریت بهتر سرمایه است. با توجه به افزایش هزینه‌ها، تجزیه‌وتحلیل عوامل تاثیرگذار بر قیمت تمام‌شده، مرحله ای بسیار مهم در روند خرید بسته بندی است.
به طور کلی فاکتورهای تشکیل‌دهنده قیمت بسته‌بندی که در این مقاله مورد بررسی قرار می دهیم، عبارتند از:
- مشخصات و میزان آسیب‌پذیری محصول
- نقش در زنجیره تأمین
- پیچیدگی بسته‌بندی
- حجم
- هزینه‌های متفرقه و ثانویه
- بازاریابی
تاثیرمشخصات و میزان آسیب‌پذیری محصول بر قیمت بسته‌بندی
شکنندگی و آسیب‌پذیری محصول می‌تواند تاثیرمستقیم و قابل‌توجهی بر هزینه بسته‌بندی کلی داشته باشد. به زبان ساده، هرچه اقلام ظریف‌تر باشند به محافظت بیشتری نیاز دارند و باید برایشان پول بیشتری بدهید. اقلام بزرگ‌تر نیز به همین صورت هزینه بیشتری نسبت به اقلام کوچک‌تر دارند.
یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت، افزایش تقاضا برای مواد اولیه‌ای است که برای تولید مقوای بسته‌بندی به کار می‌روند. این افزایش تقاضا منجر به کمبود مواد اولیه و درنهایت افزایش قیمت می‌شود. به‌عنوان راهکاری برای این مشکل می‌توان در صورت سفارشی نبودن، بسته‌ها را کوچک‌تر ساخت تا از مواد کمتری استفاده شود.
از دلایل دیگر، به کار بردن بیش از حد مواد بسته‌بندی است. با انتخاب مواد سبک‌تر و ارزان‌تر ممکن است هنگام حمل‌ونقل، تغییری در حفاظت کالا ایجاد نشود، اما این راهکار به شما امکان می‌دهد به طرز چشم‌گیری هزینه‌ها را کاهش دهید.
نقش زنجیره تأمین در خرید بسته بندی
علاوه بر بررسی آسیب‌پذیر بودن یا نبودن محصول، باید توجه داشته باشید بسته بندی در طول زنجیره تأمین با چه محیط و مدیریتی روبه‌رو خواهد شد. به‌عنوان مثال کالای بسته‌بندی شما دو راه پیش رو دارد. سناریوی اول بدین گونه است که مرسوله از طریق پیک به کاربر نهایی تحویل داده شود، که در این صورت در حین عبور، چندین بار توسط مراکز توزیع مختلف بررسی می‌شود و همچنین طی سفرهای متعددش در کامیون‌ها در معرض ضربه، لرزش و غیره قرار خواهد گرفت.
سناریوی دوم این‌گونه است که همان مرسوله، مستقیماً توسط متصدی حمل‌ونقل شخصی شما به کاربر نهایی تحویل داده شود، که به صورت قابل‌توجهی کمتر مورد بررسی قرار می‌گیرد و مسافت کمتری را نیز طی می‌کند.
سناریوی اول در مقایسه با سناریوی دوم، به محفاظت بیشتری نیاز دارد. درنهایت با تجزیه‌وتحلیل تمام گزینه‌ها از جمله مشخصات مواد بسته‌بندی، میانگین مسافت طی شده، روش حمل‌ونقل و … بهترین انتخاب را در راستای خرید بسته‌بندی مقرون‌به‌صرفه‌تر انجام دهید.
تاثیرپیچیدگی بسته‌بندی بر هزینه‌های بسته‌بندی
به کارگیری فرآیندهای تولید پرهزینه جهت تولید بسته‌بندی‌های پیچیده، عاملی تاثیرگذار بر قیمت بسته‌بندی است. هزینه‌های دستی مانند برش یا اضافه کردن چاپ (که معمولاً به فاکتور شما اضافه می‌شود) نیز در هزینه کلی منعکس می‌شود.
در بسیاری از موارد شما نمی‌توانید بدون صرف‌نظر از حفاظت کالا، بسته‌بندی خود را ساده کنید. این موضوع در مبحث مهندسی ارزش جای می‌گیرد. بااین‌حال، تنها حذف یک فرآیند تولید می‌تواند منجر به کاهش قابل‌توجه هزینه‌ها گردد.
حجم سفارش، از عوامل تشکیل‌دهنده قیمت بسته‌بندی
حجم کلی سفارش می‌تواند تاثیربه‌سزایی بر قیمت تمام‌شده داشته باشد، خصوصاً اگر خرید بسته‌بندی به صورت سفارشی باشد. راهکارهای زیادی وجود دارد که بتوان حجم سفارش را باوجود ثابت بودن تقاضا افزایش داد. به‌عنوان مثال اگر فضای انبار رایگان در اختیار دارید، میتوانید حجم بیشتری سفارش دهید و تا زمان نیاز، آن‌ها را ایمن نگه دارید. همچنین شرکت‌های بسته‌بندی می‌توانند سطح مورد توافقی از موجودی را نگه دارند و در زمان مناسب تحویل دهند؛ تا شما این امکان را داشته باشید که حجم بیشتری را از قبل سفارش دهید و سپس تحویل بگیرید.
تاثیرهزینه‌های متفرقه و ثانویه بر خرید بسته بندی
این هزینه‌های اغلب نادیده گرفته شده، بسته به نوع و اندازه بسته‌بندی، تاثیر قابل‌توجهی بر قیمت تمام‌شده بسته‌بندی میگذارند. به عنوان مثال این هزینه‌ها ناشی از به کار بردن فوم برای پر کردن فضای خالی بسته‌ها محافظت بیشتر یا استفاده زیاد از نوار چسب هنگام مونتاژ بسته‌ها می‌باشد.
هر یک از این موارد، برای کارکنان شما فرآیند اجرایی اضافه ایجاد می‌کند و در نهایت بر بهره‌وری کلی تاثیرگذاشته و هزینه‌های نیروی کار را افزایش می‌دهد. بهترین راهکار برای کاهش هزینه‌های این بخش خرید بسته‌بندی‌های سفارشی است.
نقش بازاریابی در هزینه بسته‌بندی
توجه به نقشی که بسته‌بندی در روند بازاریابی شرکت شما ایفا می‌کند بسیار حائز اهمیت است. به‌عنوان مثال اگر لوگوی شرکت بر روی بسته چاپ نشده باشد، شما یک فرصت تبلیغاتی تکرارنشدنی را از دست خوهید داد (البته در برخی موارد ممکن است به دلیل مسائل امنیتی نخواهید محتوای بسته‌ها را تبلیغ کنید). اما آیا چاپ لوگو به صورت تمام رنگ و هزینه چاپ بالا واقعاً نیاز است؟
با تجزیه‌وتحلیل روش‌های چاپ و انتخاب بهترین آن‌ها میتوانید هزینه‌های مربوط به چاپ را کاهش دهید. نکته کلیدی این است که بسته‌بندی شما باید چه تاثیری بگذارد و آیا چاپ فعلی شما مناسب‌ترین گزینه برای دستیابی به این هدف است یا نه.
اگرچه عوامل بی‌شماری وجود دارد که بر قیمت بسته‌بندی تاثیر میگذارد، اما با تجزیه‌وتحلیل این عوامل و تمرکز بر روی اولویت‌ها میتوانید تا حدود زیادی هزینه‌های بسته‌بندی را کنترل کنید. ضمناً پیشنهاد ما این است که جهت مقرون‌به‌صرفه‌‌بودن خرید بسته‌بندی، از شرکت سازنده کمک و مشاوره بگیرید. اگر آن‌ها برای کسب‌وکار شما ارزش قائل باشند، از همکاری با شما برای دستیابی به هدف تولید بسته‌بندی کارآمدتر استقبال خواهند کرد.